Rośnie produkcja zbóż na świecie, obecny sezon – 2021/2022 zapowiada się dobrze. Według prognoz (USDA) globalne zbiory zbóż (bez ryżu) mogą zwiększyć się o 3% do 2 279 mln ton. Ziarno od kilku lat drożeje osiągając kolejne rekordy.
Jak informuje Biuro Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, z prognozy opublikowanej przez Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) w styczniu br. światowe zapotrzebowanie na zboże prognozowane jest na 2 281 mln ton, o 2% więcej niż sezon wcześniej. W tej sytuacji zapasy zbóż na koniec bieżącego sezonu prawdopodobnie ulegną niewielkiemu obniżeniu (o około 0,5%), do 608 mln ton.
Globalne zbiory pszenicy w sezonie 2021/2022 mogą być nieznacznie (o 0,4%) wyższe od uzyskanych w poprzednim sezonie i wynieść blisko 779 mln ton. Amerykańscy analitycy (USDA) przewidują wzrost zbiorów pszenicy głównie na Ukrainie (o 30% do 33 mln ton), w Argentynie (o 16% do 20,5 mln ton) i UE (o 9% do 139 mln ton). Mniejsze zbiory pszenicy są prognozowane m.in.: w USA, Federacji Rosyjskiej oraz Kanadzie.
Światowe zbiory zbóż paszowych w sezonie 2021/2022 szacowane są na poziomie 1,5 mld ton o 5%. Mniejsze niż w sezonie mogą być również zbiory jęczmienia, owsa, żyta oraz pozostałych zbóż.
W krajach WNP zbiory zbóż w 2021 r. zostały oszacowane na 239 mln ton. Były one o 2% większe niż przed rokiem. Bardzo dobre zbiory zbóż są szacowane na Ukrainie i w Federacji Rosyjskiej. Kraje te, ze względu na wysoki poziom zasobów, będą dysponowały dużymi nadwyżkami zbóż. Eksperci szacują, że w krajach WNP nadwyżka zbóż z bieżącej produkcji wyniesie 105 mln ton, w tej sytuacji eksport zbóż z krajów WNP nadal będzie znaczny i może stanowić dużą konkurencję dla eksportu ziarna z UE. się
W Unii Europejskiej, u znaczącego światowego producenta i eksportera zbóż, produkcja jest szacowana na poziomie blisko 294 mln ton, o 4% wyższym niż w 2020 r.
W Polsce w 2021 r. (według wstępnego szacunku GUS) zbiory zbóż podstawowych z mieszankami (bez kukurydzy, prosa i gryki) mogły ukształtować się na poziomie 27 mln ton wobec 28,6 mln ton w 2020 r. (tj. o około 5,5% niższym). A zbiory zbóż ogółem wyniosły 34,6 mln ton i były o 2,5% mniejsze niż przed rokiem.
Zbiory pszenicy oszacowano na 12,1 mln ton wobec 12,7 mln ton w 2020 r. Zbiory żyta obniżyły się o 15% do 2,5 mln ton, a pszenżyta – o 12% do 5,5 mln ton. Zbiory jęczmienia i owsa, podobnie jak przed rokiem, wyniosły odpowiednio 3 mln ton i 1,7 mln ton. Zbiory kukurydzy w Polsce były rekordowe na poziomie ok. 7,5 mln ton wobec 6,8 mln ton w 2020 r.
Jak zauważa Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej ubiegły sezon minął pod znakiem pandemii koronowirusa i jego wpływu na gospodarkę. Na rynku zbóż skutkowało to większym popytem na produkty zbożowe, co przełożyło się na ceny ziarna. Dodatkowo obostrzenia covidowe spowodowały utrudnienia w transporcie i wzrost cen przewozów.
W rezultacie w efekcie pandemii, pomimo większych zbiorów zbóż w sezonie 2020/2021 ceny ziarna kształtowały się pod wpływem rosnącego popytu sięgając wartości nie notowanych od 8 lat. Tendencja ta utrzymuje się.
Na giełdach światowych notowania zbóż wahają się, ale ceny mają tendencję rosnące. Wiele obaw budzi możliwy konflikt Rosji z Ukrainą. Te dwa kraje odpowiadają za ok. 30% światowego eksportu pszenicy. Wydaje się prawdopodobne, że dopóki nie znajdzie się dyplomatyczne rozwiązanie, sprawy wokół Ukrainy będą nadal powodować zmienność na rynku pszenicy.
Pod koniec styczna br. (według IZ-P) cena pszenicy w kontrakcie na marzec 2022 na giełdzie w Chicago wyniosła 288,88 USD/t, a w kontrakcie majowym 2022 także 290,64 USD/t.
Ceny zbóż w Polsce podążają za cenami światowymi. Ziarno mocno drożeje od kilku miesięcy. Według danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w połowie stycznia br. pszenica konsumpcyjna kosztowała średnio 1 291 zł/t, o 41% więcej niż przed rokiem. Przeciętna cena żyta konsumpcyjnego wyniosła 1 124 zł/t , o 77% więcej niż rok wcześniej.
Średnia cena zakupu jęczmienia paszowego ukształtowała się na poziomie 1 137 zł/t, o 56% wyższym niż w porównywalnym okresie 2021 r. Za kukurydzę płacono średnio 1 071 zł/t, o o 29% więcej niż przed rokiem.
Według Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa FAO, w 2021 r. indeks cen żywności zwiększył się o ponad 28% w stosunku do poprzedniego roku. W całym 2021 r. wskaźnik cen zbóż FAO wynosił średnio 131,2 punktu, co oznacza wzrost o 28,0 punktów (27,2%) w stosunku do 2020 r. Jest to najwyższy roczny wskaźnik odnotowany od 2012 r. W 2021 r. ceny kukurydzy i pszenicy były o 44,1 i 31,3% wyższe niż w 2020 r., głównie ze względu na duży popyt i mniejsze dostawy ze strony głównych eksporterów pszenicy.
